ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի անդամները (այսուհետ՝ Խումբ) 2022 թ․ նոյեմբերի 4-ին ՀՀ ԱՆ «Արմավիր» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ տեսակցել են կալանավորված անձանց՝ Մ․ Ե․-ին և Գ․ Ս․-ին, որոնք երկուսն էլ այցելության պահին հացադուլի մեջ էին։
Առկա են խնդիրներ նաև Մ. Ե.-ի պահման պայմանների հետ կապված: Վերջինս հացադուլի ժամանակ պահվում է պատժախցում, որը խոնավ ու ցուրտ է, ինչը վատթարացնում է նրա առողջական վիճակը։ Ի դեպ, դիտորդների այցելության պահին ջեռուցման համակարգը գործարկված չէր:
Գ. Ս.-ը գտնվում էր հացադուլում 2022 թ. հոկտեմբերի 20-ից։ Խմբի այցելության օրը վերջինիս հացադուլի մեջ գտնվելու 15-րդ օրն էր: Գ. Ս.-ն ուներ առողջական խնդիրներ, հաշմանդամության երրորդ խումբ: Վերջինս պահանջում էր պատշաճ բուժում և ցանկանում էր հաշմանդամության խմբի փոփոխություն: Գ. Ս.-ն ունի նաև ի ծնե յուրաքանչյուր ձեռքին 4-ական մատ, երիկամային խնդիրներ, ճողվածքներ, որոնց վերաբերյալ կատարվել է ՄՌՏ հետազոտություն, սակայն հետազոտության եզրակացությունը վերջինս չի ստացել։
Ըստ կալանավորված անձի՝ որևէ բուժում չի ստանում, տրամադրվում են միայն ցավազրկողներ, ամեն օր հիմնարկի բժշկի կողմից չափվում է միայն ճնշումն ու քաշը: Գ.Ս.-ը գտնվում էր կարանտինային հատվածում, խուցը ցուրտ ու խոնավ էր։
Դիտորդները, արձանագրված խնդիրների հիման վրա, դիմել են ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ առաջարկելով ձեռնարկել անհրաժեշտ, բավարար և ամբողջական միջոցներ՝ ապահովելու Մ. Ե.-ի և Գ. Ս.-ի՝ պատշաճ բժշկական օգնություն ստանալու իրավունքը։ Նաև Գ. Ս.-ին տրամադրել իր առողջական խնդիրների վերաբերյալ կատարված հետազոտությունների, դրանց եզրակացությունների վերաբերյալ կազմված փաստաթղթերը, առողջական վիճակի վերաբերյալ ամբողջական տեղեկություններ: Գ.Ս.-ին ծանոթացնել հաշմանդամության խմբի փոփոխման կարգին: Քննարկել Մ. Ե.-ին պատժախցից տեղափոխելու հարցը՝ պայմանավորված վերջինիս առողջական խնդիրներով և դրանց հետագա վատթարացման ռիսկերով: Դիտարկել Գ. Ս.-ի պահման պայմանների հետ կապված խցի ջերմաստիճանի հարցը։
Ավելին …
Դեկտեմբերի 22-ին տեղի ունեցավ ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի տարեվերջյան ամփոփիչ նիստը, որին մասնակցում էին Խմբի անդամները (մի մասը՝ հեռավար, մյուս մասը՝ գրասենյակից) և աշխտակազմը։
Բացման խոսքում խմբի նախագահ Զարուհի Հովհաննիսյանն ամփոփեց նախորդ տարում կատարված աշխատանքները, ներկայացրեց նոր ծրագրերն ու անելիքները։ Անդամները նիստի ընթացքում քննարկեցին նաև պլանային այցերին, տարեկան զեկույցին և Խմբի ընթացիկ գործունեությանն առնչվող այլ հարցեր։
Զարուհի Հովհաննիսյանը, բարձր գնահատելով անդամների ակտիվ մասնակցությունը, նիստի ավարտին շնորհակալագրեր հանձնեց առավել ակտիվ այցելություններ կատարած անդամներ՝ Նարե Հովհաննիսյանին, Շուշան Խնկոյանին և Լուիզա Վարդանյանին։
ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի անդամները (այսուհետ՝ Խումբ) ՀՀ ԱՆ «Վարդաշեն» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ առանձնազրույց են ունեցել հացադուլի մեջ գտնվող ազատազրկված անձ Գ. Մ.-ի հետ և տեղեկացել, որ վերջինիս հացադուլի պատճառը բժշկական փորձաքննական որոշումն է, որով իրեն հաշմանդամ չեն ճանաչել։ Մինչ այդ, նա ունեցել է 3-րդ կարգի հաշմանդամություն, և ամենամյա փորձաքննության արդյունքում՝ 22․09․2022թ․-ին ստանալով բժշկասոցիալական փորձաքննական որոշումը, տեղեկացել է, որ իրեն հաշմանդամության կարգից զրկել են։ Նշվածից բացի, Գ. Մ.-ը դիտորդներին հայտնել է, որ ընթացիկ տարվա հաշմանդամության թոշակը չստանալու կապակցությամբ գումարը վերադարձվել է պետ․բյուջե։ Այդ տեղեկատվությունը նրա հարազատներին հայտնել են բանկից։
Խումբը վերոգրյալի հիման վրա դիմել է ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ առաջարկելով Գ. Մ.-ին պարզաբանել բժշկական հանձնաժողովի որոշման բողոքարկման կարգն ու պայմանները, ինչպես նաև աջակցել ստանալու հաշմանդամության թոշակը։
ՀՀ արդարադատության նախարարությունը պատասխան գրությամբ հայտնել է, որ ՀՀ ԱՆ «Վարդաշեն» քրեակատարողական հիմնարկի կալանավորված անձ Գ․ Մ․-ը բժշկասոցիալական փորձաքննության 2021 թվականի հունիսի 20-ի N 1403635 որոշմամբ ճանաչվել է երրորդ խմբի հաշմանդամ մինչև 2022 թվականի հունիսի 1-ը:
2022 թվականի մայիսի 23-ին վերջինիս դիմումի հիման վրա միջնորդություն է ներկայացվել Հայաստանի Հանրապետության միասնական սոցիալական ծառայության պետին՝ հաշմանդամության խմբի կարգավիճակի համար սահմանված ժամկետը լրանալու կապակցությամբ վերափորձաքննություն նշանակելու նպատակով, սակայն 2022 թվականի սեպտեմբերի 20-ին ստացվել է Գ. Մ․-ին հաշմանդամ չճանաչելու վերաբերյալ բժշկասոցիալական փորձաքննության (այսուհետ՝ ԲՍՓ) որոշումը:
Ավելին …
Ս․թ․ սեպտեմբերի 26-ին ՀՀ ԱՆ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում գրանցվել է դատապարտյալ Զ․Կ․-ի մահը։
ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի անդամները (այսուհետ՝ Խումբ) օրեր անց այցելել են Նուբարաշեն» ՔԿՀ, ապա դիմել ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ առավել մանրամասն տեղեկատվություն ստանալու համար։ Մասնավորապես՝ դատապարտյալը ՀՀ ԱՆ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում գտնվելու ժամանակ ինչ առողջական խնդիրներ է ունեցել և ինչ բուժօգնություն է ստացել, մահվան օրն ինչ գանգատներ է ունեցել և ինչն է եղել նրա մահվան պատճառը։
Դիտորդները վերոնշյալ գրությամբ վեր են բարձրացրել ևս մեկ հարց՝ ինչ ընթացակարգով է կարգավորվում ՊՈԱԿ-ի ստորաբաժանման ղեկավարի բացակայության դեպքում վերջինիս գործառույթների իրականացումը, քանզի քրեակատարողական հիմնարկ այցելության ժամանակ Խումբն արձանագրել է, որ ՀՀ ԱՆ «Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի (այսուհետ՝ ՊՈԱԿ) Նուբարաշենի ստորաբաժանման ղեկավարի հաստիքը թափուր է, և վերջինիս գործառույթներն իրականացնում է ավագ բուժքույրը։
Ի պատասխան վերոգրյալի և հիմքում ունենալով ՀՀ արդարադատության նախարարության քրեակատարողական ծառայությունից և «Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից ստացված տվյալները՝ ՀՀ արդարադատության նախարարությունը հայտնել է, որ ՀՀ ԱՆ «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկի դատապարտյալ Զ․ Կ․-ը «Անձի իրավիճակային ասթենիզացիա: Ողնաշարի օստեոխոնդրոզ: Վիճակ աջ թոքի ինտերստիցիալ թոքաբորբի կլինիկական բուժումից հետո՝ կորոնավիրուսային վարակի կապակցությամբ: Ստենոկարդիա 2-րդ աստ.: Զարկերակային հիպերտենզիա: ՆԵյրոցիրկուլյատոր դիստոնիա: Դժվարալսություն» ախտորոշմամբ գտնվել է «Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի (այսուհետ՝ ՊՈԱԿ)՝ ՀՀ ԱՆ «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկում տեղակայված ստորաբաժանման (այսուհետ՝ Ստորաբաժանում) բժշկական անձնակազմի հսկողության տակ, ստացել է համապատասխան դեղորայքային բուժում:
Ավելին …
Հոկտեմբերի 18-ին տեղի ունեցավ ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի հերթական նիստը։ Օրակարգում Խմբի նախագահի ընտրության հարցն էր, քանզի Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարի N 126-Ն հրամանի 26 կետի համաձայն՝ Խումբն ամեն տարի դռնբաց նիստի ընթացքում մեկ տարի ժամկետով պետք է ընտրի նոր նախագահ։ Նիստին մասնակցում էին Խմբի անդամները և աշխտակազմը՝ մի մասը հեռավար, մյուս մասը՝ գրասենյակից։ Առաջադրվեց միայն Զարուհի Հովհաննիսյանի թեկնածությունը։ Վերջինս փակ քվեարկությամբ միաձայն վերընտրվեց որպես Խմբի նախագահ։
Անդամները նիստի ընթացքում քննարկեցին նաև պլանային այցերին, տարեկան զեկույցին և Խմբի ընթացիկ գործունեությանն առնչվող այլ հարցեր, կատարեցին հետագա քայլերի և անելիքների վերաբերյալ մտքերի փոխանակում։
