Քրեակատարողական հիմնարկներում պահվող հաշմանդամություն ունեցող անձանց մատչելի միջավայրով (թեքահարթակներ, բազրիքներ, համապատասխան սանհանգույցներ և այլն) և խելամիտ հարմարեցումներով (տեսողության, լսողության և խոսքի խնդիրներ ունեցող անձանց համար վերականգնման տեխնիկական միջոցներ և այլ օժանդակ պարագաներ) ապահովելու հրամայականները, որոնք բխում են դեռևս 2010 թվականին Հայաստանի Հանրապետության կողմից վավերացված՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 2006 թվականի դեկտեմբերի 13-ի «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին» կոնվենցիայի պահանջներից, ամրագրվել են նաև ՀՀ կառավարության 2017 թվականի մայիսի 4-ի «Մարդու իրավունքների պաշտպանության ազգային ռազմավարությունից բխող 2017-2019 թվականների գործողությունների ծրագիրը հաստատելու մասին» թիվ 483-Ն և ՀՀ կառավարության 2018 թվականի սեպտեմբերի 27-ի «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց սոցիալական ներառման 2019 թվականի տարեկան ծրագիրը և միջոցառումների ցանկը հաստատելու մասին» թիվ 1025-Լ որոշումներում: Օրենսդրական մակարդակում պետությունը ձեռնարկել է քայլեր՝ համապատասխան կարգավորումներ և երաշխիքներ ստեղծելու համար:
Նորություններ
2019 թվականի սեպտեմբերի 12-ին տեղի է ունեցել Դիտորդների խմբի հերթական նիստը: Օրակարգի առանցքային հարցը Խմբի նախագահի ընտրությունն էր: Քննարկումների արդյունքում խմբի նախագահ վերընտրվեց Հասմիկ Հարությունյանը:
Հասմիկ Հարությունյանը 2011 թ.-ին ավարտել է Հայաստանում Ֆրանսիական համալսարանի իրավաբանության ֆակուլտետը: 2011 թ-ի մարտ-հունիս ամիսներին սովորել է ՀՀ Տարածաշրջանային ուսումնասիրությունների կենտրոնում:
2013 թ.-ին ավարտել է ԵՊՀ Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի կողմից իրականացված «Մարդու իրավունքներ և Ժողովրդավարացում» միջմասնագիտական մագիստրոսական ծրագիրը: Ծրագրի շրջանակներում 2012 թ.-ի սեպտեմբեր-դեպկտեմբեր ամիսներին սովորել է Կիևի Տառաս Շևչենկոյի անվան պետական համալսարանի իավաբանության ֆակուլտետում:
ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խումբը դեռևս 2018 թվականին առաջարկություններ է ներայացրել ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում քրեական մշակույթի դեմ պայքարի առնչությամբ:
Խումբը առանձին դիրքորոշում է հայտնել նաև քրեական օրենսգրքում նախատեսված փոփոխությունների վերաբերյալ, որով քրեական մշակույթի դեմ պայքարը բերվում է օրենսդրական դաշտ:
Խմբի դիտարկմամբ՝ քրեական մշակույթի դեմ պայքարը պետք է լինի համալիր՝ ներառելով ինչպես օրենսդրական կարգավորումները, այնպես էլ պրակտիկայում պատժի կրման ընթացքում ազատազրկված անձանց հետ տարվող աշխատանքների արդյունավետության բարձրացումը, ազատազրկված անձանց տեղաբաշխման սկզբունքների ու մոտեցումների վերանայումը, ռիսկերի և կարիքների գնահատման գործուն և արդյունավետ մեխանիզմների ներդրումը, քրեակատարողական ադմինսիտրացիայի կարողությունների ուժեղացումն ու կադրերի ընդլայնումը, ինչպես նաև վերջիններիս սոցիալական երաշխիքների բարձրացումը:
Դիտորդների խմբի անդամները 2019թ. հուլիսի 4-ին ՀՀ ԱՆ «Երևան-Կենտրոն» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ արձանագրել են, որ հիմնարկում չկան երկարատև տեսակցության սենյակներ:
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ՀՀ քրեակատարողական օրենսգրքում վերջերս կատարված օրենսդրական փոփոխությունների համաձայն կալանավորված անձինք նույնպես երկարատև տեսակցության իրավունք ունեն, ապա երկարատև տեսակցության սենյակների բացակայության հարցը դառնում է խիստ խնդրահարույց: Աշխատակիցների պնդմամբ՝ նախկինում երկարատև տեսակցությունների սենյակի անհրաժեշտություն չի եղել, այդ պատճառով էլ նման սենյակնր չկան:
Դիտորդները թիվ 19-40 ընթացիկ հաշվետվությամբ ՀՀ արդարադատության նախարարությանը առաջարկել են «Երևան-Կենտրոն» ՔԿՀ-ում կառուցել երկարատև տեսակցության սենյակներ:
«Ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահելու մասին» ՀՀ օրենքի 27-րդ հոդվածի համաձայն՝ «Կալանավորված կանայք իրավունք ունեն կալանքի տակ գտնվելու ընթացքում իրենց մոտ պահել մինչև երեք տարեկան իրենց երեխաներին: Նրանց համար ստեղծվում են համապատասխան նյութակենցաղային պայմաններ, կազմակերպվում է մասնագիտացված բուժսպասարկում»:
Դիտորդների խմբի անդամները 2019 թ. հունիսին ՀՀ ԱՆ «Աբովյան» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ արձանագրել են, որ կալանավորված կանանցից մեկը իր մոտ ուներ 1 տարեկան, 9 ամսական երեխա: Դիտորդները ցանկացել են հանդիպել կալանավորած կնոջը, աակայն քրեակատարողական հիմնարկի պետը չի թույլատրել՝ պատճառաբանելով, որ քննիչի կողմից առկա է արգելանք՝ նշված անձի հետ տեսակցությունները արգելելու վերաբերյալ:
Կոնտակտային տվյալներ
Վարդանանց փակուղի 8, 112 սենյակ
Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Հեռ․ + (37498) 606 393
Էլ. հասցե: prisonarmenia@gmail.com