ՀՀ ԱՆ «Արմավիր» ՔԿՀ-ում գտնվող կալանավորված անձ Կ․ Հ-ը, իր առողջական վիճակին պատշաճ ուշադրություն չդարձնելու գանգատով, դիմել է ինքնասպանության փորձի, ինչը կանխվել է։ Վերջինս ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի անդամներին (այսուհետ՝ Խումբ) ՀՀ ԱՆ «Արմավիր» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ հայտնել է, որ ծայրահեղ վիճակում է՝ թե՛ հոգեպես, թե՛ ֆիզիկապես, տեղաշարժվում է սայլակով, գտնվում է Արմավիր ՔԿՀ բուժմասում։ Ընդունում է մեծ քանակությամբ դեղորայք, ստանում է ներարկումներ՝ բարձր ճնշման դեմ, երակներն արդեն չեն դիմանում այդ ներարկումներին (բազուկները կապտած էին)։ Կ․ Հ-ը հայտնել է նաև, որ իրեն պետք է ԿՎԴ իմպլանտացիա անեն, մասնավոր բժշկական կենտրոնի հետ կա բանավոր պայմանավորվածություն, սակայն Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն ՊՈԱԿ-ը չի տալիս իր համաձայնությունը։ Կ․Հ-ը գտնում է, որ իր հիվանդությունները խոչընդոտում են կալանքը կրելուն և ցանկանում է, որ Բժշկական հանձնաժողովը քննարկման առարկա դարձնի հիշյալ հարցը։
Խմբի անդամները խնդիրը քննարկել են նաև Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն ՊՈԱԿ «Արմավիր» ստորաբաժանման ղեկավարի հետ, որը հաստատել է, որ Կ․ Հ-ի վիճակը ծանր է, բայց միևնուն ժամանակ նշել է, որ վերջինս գտնվում է ՊՈԱԿ «Արմավիր» ստորաբաժանման անձնակազմի խիստ դինամիկ հսկողության տակ, արձանագրվում է ամենօրյա զարկերակային ճնշումը և արձանագրվում է բարձր ցուցանիշներով տատանում։ Անձը ստանում է դեղորայքային բուժում։
Ավելին …
2022 թ-ի հունիսի 23-ին տեղի ունեցավ Դիտորդների խմբի արտահերթ նիստ, որին մասնակցում էին Խմբի անդամներ՝ Լուիզա Վարդանյանը, Զարուհի Հովհաննիսյանը, Արման Սահակյանը, Նարե Հովհաննիսյանը, Շուշան Խնկոյանը և Հասմիկ Հարությունյանը։ Հարգելի պատճառով բացակայում էր Խմբի անդամ Արշակ Գասպարյանը: Նիստին ներկա էր նաև աշխատակազմը։
Նիստը նվիրված էր Դիտորդների խմբում ընդգրկվելու հայտարարության մրցույթի ամփոփմանը, ինչի արդյունքում «Ժողովրդավարական նախաձեռնությունների երիտասարդական կենտրոն» ՀԿ ներկայացուցիչ Արայիկ Զալյանը, «Հելսինկյան Քաղաքացիական Ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ» ՀԿ ներկայացուցիչ Օֆելյա Զալյանը, «Մարդու իրավունքների և հանրային առողջության» ՀԿ ներկայացուցիչ Սերգեյ Գաբրիելյանը, «Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան ՀԿ ներկայացուցիչ Արա Ղարագյոզյանը, «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ ներկայացուցիչ Անահիտ Մկրտչյանը և «Սպիտակի Հելսինկյան խումբ» իրավապաշտպան ՀԿ ներկայացուցիչ Հայկ Հակոբյանը երեք տարի ժամկետով ընդգրկվեցին Խմբում որպես անդամ։ Իսկ ««Աշխարհացույց» թվային հումանիտար հետազոտությունների կենտրոն» գիտակրթական ՀԿ ներկայացուցիչ Անահիտ Ղարիբյանը, «Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների» ՀԿ ներկայացուցիչ Ժաննա Ալեքսանյանը և «Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտ» ՀԿ ներկայացուցիչ Արտակ Կիրակոսյանը վեց ամիս ժամկետով ընդգրկվեցին Խմբում որպես փորձնակ:
Հունիսի 16-ին տեղի ունեցավ ՀՀ արդարադատության նախարարության քրեակատարողական հիմնարկներում և մարﬕններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի նիստը։ Ըստ Խմբի կարգի՝ նոր անդամ ընդգրկելու վերաբերյալ հրապարակված հայտարարության վերջին օրը Խումբը պետք է գումարի նիստ՝ ստացված հայտերն ուսումնասիրելու համար աշխատանքային հանձնաժողով ստեղծելու վերաբերյալ։ Նիստին մասնակցում էին Խմբի անդամները և աշխտակազմը՝ մի մասն առկա, մի մասը՝ առցանց ձևաչափով։
Հանձնաժողովում ինքնաառաջադրմամբ ընդգրկվեցին Խմբի անդամներ՝ Հասմիկ Հարությունյանը, Արման Սահակյանը, Շուշան Խնկոյանը և Լուիզա Վարդանյանը։ Ձևավորված հանձնաժողովը 5 աշխատանքային օրվա ընթացքում ուսումնասիրելու է դիտորդների կողմից ներկայացված հայտերը, որից հետո ամփոփված արդյունքները ներկայացվելու են քննարկման և քվեարկության՝ Խմբի կողմից հրավիրված հատուկ նիստի ընթացքում, որը կկայանա հունիսի 23-ին։
ՀՀ ԱՆ քրեակատարողական հիմնարկներում և մարմիններում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խմբի անդամները (այսուհետ՝ Խումբ) ՀՀ ԱՆ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ կատարած այցելության ժամանակ առանձնազրույց են ունեցել ցմահ ազատազրկման դատապարտված Ա. Տ.-Ս․-ի հետ և տեղեկացել, որ դեռևս 2022 թ․ մայիսի 28-ին վերջինիս աջ կողմը թուլացել է, դժվարությամբ է քայլում։ Բացի այդ, աջ ականջը չի լսում, ունենում է գլխապտույտներ, հաճախ կորցնում է հավասարակշռությունը: Գիշերները սրտխառնոց է ունենում, քրտնում է: Ինքը կասկածում է, որ կաթված է եղել․ ախտանշանները ևս դա են վկայում: Բժիշկի կողմից ցուցվել էլխի համակարգչային տոմոգրաֆիա հետազոտություն անցնել։ ՀՀ ԱՆ «Քրեակատարողական բժշկության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը տվել է իր թույլտվությունը, սպասում են քրեակատարողական ծառայություն թույլտվությանը:
Քանի որ տվյալ դեպքում բուժզննության հապաղումը կարող է առաջացնել ծանր հետևանքներ (անձի առողջության համար անդառնալի հետևանք, կամ կյանքի սպառնալիք), Խմբի անդամները դիմել են ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ առաջարկելով անհապաղ կազմակերպել վերջինիս բուժզննությունը, այդ թվում՝ համակարգչային տոմոգրաֆիայի հետազոտություն։
Ավելին …
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը 2022 թ. մայիսի 3-ին հրապարակել է Ավետիսյանն ընդդեմ Հայաստանի գործով վճիռը։ Հիշյալ վճռով Դատարանը բավարարել էր Վոլոդյա Ավետիսյանի դիմումը՝ արձանագրելով Մարդու իրավունքների եվրոպական Կոնվենցիայի 3-րդ (Խոշտանգումների արգելում) և 13-րդ (Իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցի իրավունք) հոդվածների խախտում։
Դիմումը մասնավորապես վերաբերում էր «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկի պահման պայմաններին և իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցների բացակայությանը։ Դիմումատուն 2013 թ. սեպտեմբերի 23-ից մինչև 2015 թ. մարտի 11-ը գտնվել է նախնական կալանքի տակ՝ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում, որտեղից տեղափոխվել է «Վարդաշեն» ՔԿՀ և հայցը ներկայացնելու պահին (2015 թվականի հուլիսի 31) գտնվել է այնտեղ։
«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում կալանքը կրելու ժամանակ խուցը, որում պահվել է դիմումատուն, գտնվել է գերբնակեցված և չի ապահովվել բնակելի տարածության նվազագույն չափը` 3 քմ։ Ըստ դիմումատուի պնդման՝ խուցը եղել է մոտավորապես 15-20 քառ. մ․, որում պահվել է 7-10 մարդ, երբեմն 12 մարդ: Այսինքն՝ Վ. Ավետիսյանն ունեցել է 3 քմ-ից պակաս բնակելի տարածք, որը տարբեր ժամանակահատվածներում կազմել է 1.5-ից մինչև 2.7 քմ: Գերբնակեցման պատճառով բանտարկյալները նույնիսկ ստիպված են եղել հերթով քնել: Խցի մակերեսի չափսերի վերաբերյալ տեղեկատվությունը դիմումատուին տրամադրել է ՀՀ ԱՆ ՔԿՀ-ներում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խումբը, որն էլ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կողմից հաշվի է առնվել։ Բանտում նաև չի եղել կենտրոնական օդափոխության համակարգ, խցերն օդափոխվել են պատուհանների և օդափոխիչների միջոցով: Ջեռուցման համակարգի բացակայության պարագայում խցերը ջեռուցվել են էլեկտրական սալիկների միջոցով։ Բանտում անընդհատ գարշհոտ է տիրել։ Դիմումատուն կալանքի ողջ ժամանակահատվածն անցկացրել է խցում՝ բացառությամբ դրսում օրական մեկ ժամյա զբոսանքի և իր մասնակցությամբ քննչական գործողությունների։ Խցակիցներից ոմանք խցերում ծխել են։ Խցերում հաճախ նկատվել են ոջիլներ, ուտիճներ և այլ միջատներ, սակայն բանտի ղեկավարությունը ոչինչ չի ձեռնարկել դրանք վերացնելու համար։
Ավելին …
